Skład zespołu

Damian Sławski – wójt 

Rafał Zajęcki – kierownik Referatu Rozwoju Lokalnego i Komunikacji Społecznej

Tomasz Zboch – pracownik urzędu gminy, od 2024 dyrektor Biura Mobilności

Wyzwania

Koszty zarządzania odpadami komunalnymi w niewielkiej gminie, jaką jest Miedziana Góra, stanowią bardzo poważną pozycję w budżecie. Choć gmina spełnia ustawowe wymogi, co do poziomu recyklingu, to jednak analizy wykazały, że produkcja odpadów mieszanych rośnie średnio o 5% rocznie. Ewentualne kary za przekroczenie norm ustawowych spowodują bardzo duże obciążenie dla gminy. Zespół, wchodząc do programu, chciał równolegle zająć się całym systemem gospodarki odpadowej w gminie.

Osiągnięte efekty

Podstawowym efektem udziału w programie, było uświadomienie sobie skali wyzwań i dostosowanie działań tak, żeby osiągnąć zakładane cele. Uczestnicy postanowili podejść do rozwiązywania problemów etapowo i w ramach programu opracować plan na redukcję bioodpadów produkowanych w gminie. Dzięki wsparciu ekspertów i wymianie doświadczeń z innymi uczestnikami udało się dostosować rozwiązania do specyfiki Miedzianej Góry. Zespół zabezpieczył środki na zakup 300 kompostowników dla mieszkańców w 2024 r. i zaplanował działania na najbliższy czas. Przy budynkach gminnych powstaną kompostowniki pokazowe, odbędą się szkolenia dla mieszkańców, a dla tych, którzy zdecydują się na własny kompostownik, gmina przygotowała zachętę finansową. W połączeniu z kampanią promocyjną powstał spójny, wymierny plan, który pomoże gminie ograniczyć produkcję niesegregowanych odpadów.

Udział w programie spowodował też zmianę w podejściu do komunikacji z mieszkańcami. Postanowiono postawić na pokazywanie dobrych praktyk w urzędzie i korzyści płynących z wykorzystywania promowanych rozwiązań dla mieszkańca i dla gminy. Dodatkowym efektem są wymiana doświadczeń z gminami w zakresie zagospodarowania wód opadowych i poznanie nowych rozwiązań technicznych, które będą wykorzystywane w Miedzianej Górze.

Doradztwo

W ramach doradztwa zespół skorzystał ze wsparcia trenerki, która poprowadziła warsztaty z kompostowania oraz wykorzystania bioodpadów. Uzupełnieniem szkoleń było ustawienie czterech kompostowników w przestrzeni publicznej gminy. Zespół korzystał też ze wsparcia absolwentki wcześniejszej edycji z Izabelina, który jest liderem we wprowadzaniu w gminie rozwiązań zero waste.

Wizyta studyjna

Zespół odwiedził gminę Vaxholm w Szwecji podobnej wielkością i położeniem (obok dużego miasta) do Miedzianej Góry. Poznawał tam zasady funkcjonowania szwedzkiego systemu gospodarki odpadami, ze szczególnym uwzględnieniem bioodpadów. Zieloni Liderzy dowiedzieli się, że ta grupa odpadów dzieli się na dwie frakcje: odpady spożywcze i odpady zielone. Jeśli mieszkańcy nie posiadają własnego kompostownika, mają obowiązek samodzielnego wywozu odpadów zielonych do punktu selektywnej zbiórki odpadów. Odpady kuchenne zaś mieszkańcy mają obowiązek składować w brązowym pojemniku. Odpady te odbierane są przez służby gminne w torbach papierowych.

(…) na pierwszym zjeździe zmieniliśmy problem, z którym się stawiliśmy do programu. Ten cały namysł pomiędzy pierwszym a drugim zjazdem był bardzo wartościowy. (…) myślę, że też inne zespoły przyszły z tymi swoimi problemami oczekując, że już (…) na pierwszych warsztatach padną konkretne rozwiązania. My sami od razu chcieliśmy znaleźć odpowiedź na pytania jak to zrobić, a tutaj prowadzący nas stopowali (…) – To jeszcze nie ten moment. Przygotujmy się do tego dobrze. Porozmawiajmy między sobą i zastanówmy się nad tym, czy to jest problem, który jesteśmy w stanie rozwiązać. I wtedy będziemy decydowali, co dalej z tym robimy – mówili.

To było dla mnie coś niesamowitego.

Damian Sławski